Türkiye’nin silah bırakması ve görüşmelere dönmesi amacıyla Hamas’a bir süredir baskı uyguladığı iddia edildi. İsrail’de muhalif gazete Haaretz tarafından Filistinli kaynaklara dayandırılan habere göre, arabuluculuk sürecinde rol oynayan Türkiye, Hamas’tan silahsızlanmasını ve Gazze Şeridi’nin kontrolünü bırakması tekliflerini kabul etmesini istiyor.
Kaynak, Ankara’nın pazartesi günü Kahire kentine giden Hamas heyetinden önce bu beklentisini Mısır’a da ilettiğini söyledi.
Hamas’ın diplomatik olarak yalnız hissettiğini söyleyen kaynak, “Hamas diplomatik izolasyonunu hissediyor ve bu onları silahlarını ve politik kurumlarını ellerinde tutma konusunda diretemeyeceklerinin farkına varmaya zorluyor” dedi.
Bahsi geçen iddia, İsrail’in bölgede yürüttüğü soykırım kapsamındaki işgal planını genişletme kararını alması ve Gazze şehrine operasyon başlatmaya hazırlanması sürecinde ortaya atıldı.
İSRAİL TEKRAR MASAYA OTURABİLİR
İsrailli yetkililer ise, şu an işgal planını uygulamaya kararlı olduklarını ancak arabulucular veya ABD aracılığıyla “İsrail’in şartlarını karşılayan” bir teklif sunulması halinde masaya tekrar oturabileceklerini söylüyor.
Masadaki mevcut plan ABD Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un önerisinin güncellenmiş bir hali. Buna göre anlaşma kapsamında görüşmelerin devam edeceği 60 günlük ateşkes dışında Hamas’ın hayatta olan 10 İsrailli rehineyi teslim etmesi isteniyor.
Öneri, Hamas’ın silahsızlandırılmasına yönelik taleplerin dilini yumuşatarak, bunu daha çok “silahların dondurulması” olarak çerçevelendiriyor. Hamas’ın da bunu kabul etmesi için Mısır tarafından yoğun baskı altında olduğu bildiriliyor.
İsrail, Hamas’ın silahlarını tamamen teslim etmesini talep ediyor, ancak Filistin direniş hareketi bunu kamuoyuna açık bir şekilde reddediyor.
Filistinli kaynaklar, “Hamas’ın silahsızlanmayı reddeden kamuoyuna açık açıklamalarına rağmen, grubun gerçekliğin farklı olduğunu zaten anladığını” iddia ediyor.
TÜRKİYE’NİN SÖYLEMİ ÇELİŞKİLİ Mİ?
Arap Birliği ülkeleri ve Türkiye, 29 Temmuz’da New York’ta düzenlenen BM oturumunda ortak bir bildiri yayınlayarak Hamas’ı silahsızlanmaya ve Gazze’nin yönetiminden vazgeçmeye çağırdı. Buna rağmen, Türkiye, Hamas’ın teslim olmasını talep etmediklerini söyledi.
Buna göre “New York deklarasyonunun 11. maddesi, Hamas’ı Gazze’deki yönetimi bırakmaya ve silahlarını Filistin Yönetimi’ne (PA) devretmeye çağırıyor, ancak bunun için uluslararası garantilerle desteklenen egemen ve bağımsız bir Filistin Devleti’nin kurulması şartı konuluyor.”
Ankara bildirgenin önceki taslaklarında “silahsızlanma” teriminin kullanıldığını, ancak Türkiye’nin bu ifadenin revize edilmesi için müdahale ettiğini ve Hamas’ın silahlarını devretmesine ilişkin herhangi bir atıfın, tanınmış bir Filistin devletinin kurulmasıyla açıkça bağlantılı olmasını sağladığını belirtti.
Hamas, Gazze’deki kontrolünü bırakmaya hazır olduğunu zaten belirtmiş ve savaş sonrası Gazze şeridinin yönetimi için bir çözüm bulmak üzere Filistinli gruplar arasında ortak bir çaba gösterilmesi çağrısında bulunmuştu.
Ancak, silahlarının “işgal devam ettiği sürece ulusal ve yasal bir hak” olduğu belirtiliyor.
HAMAS YETKİLİLERİ BU HAFTA KAHİRE’DEYDİ
Mısır devletine bağlı Al Qahera News’in haberine göre, Hamas’ın üst düzey bir heyeti, görüşmeleri yeniden canlandırma çabaları hakkında Mısırlı yetkililerle istişarelerde bulunmak üzere 12 Ağustos’ta Kahire’ye geldi.
Temel anlaşmazlık noktaları, silahsızlanma talepleri ve anlaşmanın bir parçası olarak İsrail’in askeri çekilmesinin kapsamı olarak bildirildi.
NETANYAHU TEPKİ ÇEKEN PLANI SAVUNMAYI SÜRDÜRÜYOR
İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, Hamas’ın ortadan kaldırılmasını içermeyen herhangi bir anlaşmayı reddederken, aşırı sağcı koalisyon müttefikleri Gazze üzerinde tam askeri kontrol sağlanmasını açıkça talep ediyor.
10 Ağustos’ta düzenlenen basın toplantısında Netanyahu, İsrail’in Gazze Şehri’ni işgal etmek için yakın zamanda onaylanan planını “savaşı sona erdirmek için en iyi ve en hızlı yol” olarak nitelendirdi.
